Χειρουργική Δακρυϊκής συσκευής
Δακρυοασκορινοστομία
Η επέμβαση της δακρυοασκορινοστομίας (DacryoCystoRhinostomy- DCR) γίνεται για τη θεραπεία του δακρυσμένου και κολλώδους ματιού που προκαλείται από τη στένωση ή την απόφραξη του δακρυϊκού σωλήνα αποχέτευσης των δακρύων ( ρινοδακρυικός πόρος).
Η επέμβαση εκτελείται επίσης με τροποποιημένο τρόπο για την ανακούφιση των αποφράξεων και του ανώτερου δακρυικού συστήματος (δακρυικά σωληνάκια).
Τα δακρυικά σωληνάκια βρίσκονται στην εσωτερική γωνία του ματιού. Ξεκινούν από το δακρυικό σημείο και καταλήγουν μέσα στο σάκο των δακρύων που λέγεται δακρυικός ασκός στο πλάγιο τοίχωμα της μύτης. Από εκεί ξεκινάει ο ρινοδακρυϊκός πόρος που καταλήγει αντίστοιχα με την κάτω ρινική κόγχη.
Με την επέμβαση αυτή, δημιουργείται μια επικοινωνία (bypass) μεταξύ του δακρυικού ασκού και της μύτης και αυτό παρακάμπτει κάθε απόφραξη και επιτρέπει στα δάκρυα να παροχετεύονται ξανά κανονικά.
Ποιά τα συμπτώματα της απόφραξης του ρινοδακρυικού συστήματος;
Ανάλογα με το σημείο της απόφραξης και το βαθμό της στένωσης, μπορεί να εκδηλωθούν τα εξής συμπτώματα:
- Υγρά μάτια
- Συνεχής παραγωγή δακρύων που αυξάνει στις δυσμενείς συνθήκες (άνεμος, κλιματισμός, θέρμανση, κ.λπ.)
- Θολή όραση, ειδικά στην ανάγνωση
- Επαναλαμβανόμενες επιπεφυκίτιδες
- Φλεγμονή του δέρματος στο βλεφάρο (έκζεμα) λόγω ερεθισμού που προκαλείται από τη συνεχή παραγωγή δακρύων ή την χρήση του χαρτομάντηλου για το σκούπισμα των δακρύων.
- Δακρυοκυστίτιδα, μία λοίμωξη που προκαλεί πόνο και φλεγμονή στην περιοχή του δακρυικού ασκού.
- Δακρυικό απόστημα, σε επαναλαμβανόμενες, χρόνιες φλεγμονές.
Πότε έχει ένδειξη η επέμβαση της δακρυοασκορινοστομίας;
Η χειρουργική επέμβαση DCR έχει ένδειξη όταν:
- Η δακρύρροια είναι αρκετά έντονη και επηρεάζει τις δραστηριότητες της καθημερινής ζωής .
- Λόγω της στάσης των δακρύων, προκαλούνται επιπεφυκίτιδες με αποτέλεσμα το μάτι να είναι κόκκινο και ερεθισμένο
- Υπάρχει λοίμωξη στο σάκο των δακρύων (οξεία ή χρόνια δακρυοκυστίτιδα ή απόστημα) με επώδυνο πρήξιμο στην εσωτερική γωνία του ματιού
Υπάρχουν δύο προσπελάσεις για την ασκορινοστομία:
- Εξωτερικά – μέσω του δέρματος
- Ενδοσκοπικά – μέσα από τη μύτη.
Η δακρυοαστορινοστομία (DCR) είναι από τις επεμβάσεις με τα υψηλότερα ποσοστά επιτυχίας. Το ποσοστό επιτυχίας της εξωτερικής δακρυοασκορινοστομίας ξεπερνάει το 95% επιλύοντας τα δύο βασικά προβλήματα, της δακρύρροιας και της δακρυοκυστίτιδας.
Στο εξωτερικό DCR, μια μικρή τομή περίπου 1-1,5 εκατοστό γίνεται στο πλάγιο τοίχωμα της μύτης για να επιτευχθεί η πρόσβαση στον δακρυικό ασκό. Ένα μικρό κομμάτι οστού μεταξύ του ασκού και της μύτης αφαιρείται για να φτάσουμε στο εσωτερικό της μύτης. Ο δακρυικός ασκός διανοίγεται και αναστομώνεται με τον ρινικό βλεννογόνο. Έτσι σχηματίζεται μια άμεση δίοδος των δακρύων μέσα στη μύτη.
Ένα “σωλήνακι’’ σιλικόνης τοποθετείται στη νέα οδό των δακρύων για να διατηρηθεί ανοιχτή κατά τη διάρκεια της επούλωσης. Αυτό το σωληνάκι δεν παρατηρείται συνήθως όταν είναι στη σωστή θέση και αφαιρείται στο ιατρείο μετά την επέμβαση χωρίς να απαιτείται δεύτερο χειρουργείο.
Η επέμβαση πραγματοποιείται συνήθως με μέθη σε συνδυασμό με τοπική αναισθησία.
Σε περιπτώσεις παρουσίας μορφώματος μέσα στον δακρυικό ασκό, ένα μικροσκοπικό κομμάτι ιστού από την επένδυση του ασκού ή της μύτης θα σταλεί για βιοψία αν αυτό κριθεί απαραίτητο. Τα αποτελέσματα της βιοψίας συνήθως είναι παραδοτέα μετά από 2 εβδομάδες.
Σε αυτή την επέμβαση, η προσπέλαση γίνεται από το εσωτερικό της μύτης, χρησιμοποιώντας ένα τηλεσκοπικό εργαλείο που ονομάζεται ενδοσκόπιο. Δεν υπάρχει τομή στο δέρμα.
Στο τέλος του χειρουργείου μπορεί επίσης να τοποθετηθεί σωληνάκι στην έσω γωνία του ματιού ανάλογα με τις ενδείξεις.
√ Αν ο ασθενής λαμβάνει αντιπηκτική αγωγή, θα πρέπει να την διακόψει καποιες μέρες πριν.
√ Σε περίπτωση που υπάρχει ενεργός δακρυοκυστίτιδα, θα πρέπει να ληφθεί αντιβιωτική αγωγή από το στόμα, να κατασταλεί η λοίμωξη και κατόπιν να γίνει η επέμβαση.
Η δακρυοασκορινοστομία είναι μια σχετικά ασφαλής επέμβαση. Οι πιθανές επιπλοκές είναι αντιμετωπίσιμες και μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Αιμορραγία από τη μύτη. Μπορεί να συμβεί τις πρώτες ώρες μετά την επέμβαση. Συνήθως είναι πολύ ήπια και υποχωρεί γρήγορα.
- Μετατόπιση στο σωληνάκι. Συνήθως αυτό δεν συμβαίνει, εκτός εάν ο ασθενής φυσήξει τη μύτη απότομα. Aκόμη όμως και να συμβεί δεν υπάρχει κάποια επίπτωση και αφαιρείται άμεσα και ανώδυνα στο ιατρείο.
- Λοίμωξη. Αυτό είναι ασυνήθιστο διότι χορηγούνται ενδοφλέβια αντιβιοτικά κατά τη διάρκεια της επέμβασης και κάποιες φορές και από το στόμα μετά την επέμβαση
- Ουλή στο πλάγιο τοίχωμα της μύτης, με την εξωτερική DCR. Συνήθως η χειρουργική τομή επουλώνεται πολύ καλά και η ουλή γίνεται σχεδόν αόρατη μετά από 3- 6 μήνες.
Το πιο δύσκολο στάδιο της μετεγχειρητικής ανάρρωσης είναι ότι ο ασθενής θα πρέπει να μην φυσήξει την μύτη του την πρώτη εβδομάδα μετά την επέμβαση ώστε να μην συμβεί κάποια αμορραγία από την μύτη.
Χορηγούνται κάποιες σταγόνες για την καλύτερη επούλωση και για να αποφευχθεί ο κίνδυνος μόλυνσης.
Τα ράμματα αφαιρούνται την πρώτη εβδομάδα μετά το χειρουργείο στο χώρο του ιατρείου.
Τα σωληνάκια σιλικόνης συνήθως αφαιρούνται στους 3 μήνες, σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να παραμείνουν και περισσότερο ώστε να διασφαλιστεί η βατότητα της νέας οδού.
Ποιά χειρουργική προσπέλαση να επιλέξω;
- Δεν υπάρχει ουλή με το ενδοσκοπικό DCR αν και η ουλή από το εξωτερικό DCR είναι συχνά αόρατη μετά από 3 μήνες.
- Το εξωτερικό DCR είναι καλύτερο εάν οι μικροί δακρυϊκοί αγωγοί στα βλέφαρα (canaliculi) μπλοκαριστούν ταυτόχρονα με τον μεγαλύτερο αγωγό-δακρυικό πόρο στη μύτη.
- Η ενδοσκοπική χειρουργική επέμβαση μπορεί να είναι καλύτερη αν υπάρχουν ρινικοί πολυπόδες ή παθολογία στους παραρρίνιους κόλπους, που μπορεί να αντιμετωπιστούν ταυτόχρονα με τον κλειστό ρινοδακρυϊκό πόρο.
- Ο εξειδικευμένος στην δακρυική συσκευή Χειρουργός Οφθαλμίατρος θα συστήσει τον καλύτερο τύπο χειρουργικής επέμβασης λαμβάνοντας υπόψη ορισμένα κριτήρια καταλληλότητας για κάθε τύπο επέμβασης αντιστοίχως.
